Demans hastaları sürekli "Eve gitmek istiyorum" şeklinde yakınmalarda veya isteklerde bulunabilirler. Bu durum çoğu zaman bakan aile yakınlarını umutsuzluğa sürükleyebilir. Bu basit ifade, genellikle her iki taraf için de tatmin edici olmayan bir çözümle sonuçlanabilecek ciddi bir tartışmaya yol açabilir.
Hepimizin sözlerimiz ve eylemlerimiz aracılığıyla az çok karşılanabilecek ihtiyaçları var. Demans hastaları da böyledir, ancak çoğu zaman biz „sağlıklı“ bireyler tarafından reddediliyorlar. Çünkü bizler onların yerine geçmeyi, kendimizi onların yerine koymayı öğrenemedik.
Eve Gitmek İstiyorum:
Kızgın bir aile ferdi telefonda bana, bu cümleyi artık demans hastası babasından duymaya başladığını söyledi. Aslında babası yıllarca bu dairede yaşamış ancak aniden artık kendini rahat hissetmediğini ve sadece gitmek istediğini söylemeye başlamıştır. Filiz hanım bu durumu açıklamakta zorlanıyor çünkü babasının (baba) evi Adana'da ve evlendikten beri oraya bir daha gitmemiş!
Huzurevlerini ziyaret ettiğimde huzurevinin sakinlerinin oturduğu salonda sürekli duyduğum şey "eve gitmek istiyorum" cümlesidir. Eğer demans hastası bu konuda çok talepkarsa, çığlık atmakta veya sürekli ağlamaklı ise, hemşire veya bakım personellerinden hep şu cümleyi duyuyorum ‘‘Yarın gidebilirsin. Bugün çok geç artık otobüs yok.”
Demans hastalığının nerdeyse her evresinde sık sık ortaya çıkan bu davranışsal sorunun bir çatışmayla bitmemesi için olumlu bir şekilde nasıl düzeltebiliriz? Her şeyden önce, kendinizi hasta olan yakınınızın yerine koyup kendinize şu soruyu sormanız önemlidir: Bu ifadenin arkasında ne var, bu kişi onunla ne ifade etmek istiyor, bu cümle hangi durumda telaffuz ediliyor veya demanslı kişi neden/hangi durumda/n kaçmak istiyor?
"Eve Gitmek İstiyorum" Çoğu Zaman Şu Anlama Gelir:
Eski hayatıma, hâlâ bağımsız olduğum ve pek çok şey için desteğe ihtiyaç duymadığım bir zamana geri dönmek istiyorum. Sadece dilek ve ihtiyaçlarımı ifade ettiğim ve bugünkü gibi irademe karşı hiçbir işlem yapılmadığı (çoğunlukla benim için anlaşılamaz işlemler) bir zamana gitmek istiyorum.
Bakımevlerinde "Eve Gitmek İstiyorum" İfadesi Şu anlama Gelebilir:
Güvenirliği ve ilgiyi özledim. Çoğu zaman bu insanlar, ebeveynlerinin ilgisinin onlara güvenlik sağladığı çocukluklarını özlerler. Kişi sadece mevcut durumu anladığında ve dürüst bir ilgi ile bu davranışın nedenini belirlemeye çalıştığında tatmin edici bir çözüme ulaşılabilir.
Örnek 1:
Filiz hanım bu şekilde sorunun üstüne giderek babasının anlamlı bir meşgalesi olmadığı için kendini işe yaramaz hissettiğini öğrendi.
"Eve gitmek istiyorum" cümlesi ile "İşimi özlüyorum" demeye çalışmaktadır. Filiz hanım bu durumu öğrendikten sonra babasını günlük hayata daha fazla dahil etti ve böylece her iki tarafın da rahatlamasını sağlamış oldu.
Örnek 2:
Huzurevinde devamlı ziyaret ettiğim Nafize Teyzeye bir sonraki gittiğimde oyuncak bebek götürerek yardımcı olmaya çalıştım, bu da onun kendisini güvende hissetmesine ve yalnızlık hissinin ortadan kalkmasına yardımcı oldu
Özet Olarak:
"Eve gitmek istiyorum" : Bu cümleyle ifade edilen ihtiyaç, hastalık gibi insandan insana benzersiz olabilir. Bu yüzden hastanızı çok iyi tanımanız gerekir. Bu kişi anne, babanız, eşiniz olsa bile...
Comments